Pterjium, halk arasında göz eti olarak da bilinen, gözün beyaz kısmı (konjonktiva) üzerinde ortaya çıkan kanserli olmayan bir doku büyümesidir. Genellikle ultraviyole (UV) ışınlarına aşırı maruz kalma nedeniyle oluşur ve bu yüzden "Sörfçü Gözü" olarak da adlandırılır. Pterjium, her yaş grubundan milyonlarca insanı etkileyebilir. Tedavi gerektirmeyen hafif vakalar olabileceği gibi, büyüyerek görme kaybına yol açan ciddi vakalar da görülebilir.
Pterjium Belirtileri Nelerdir?
Pterjiumu çoğu insan görerek veya hissederek fark edebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Kızarıklık
- Kaşıntı ve yanma hissi
- Gözde tahriş ve batma hissi
- Gözde yabancı cisim varmış gibi hissetme
- Görme kaybı (ileri evrelerde)
Büyüyen veya kalınlaşan pterjium korneaya kadar ilerleyerek görme yetisini bozabilir. Böyle bir durumda acil göz muayenesi gereklidir.
Pterjium Neden Oluşur? (Risk Faktörleri)
Pterjiumun en büyük nedeni güneş ışığına uzun süre maruz kalmak olsa da, bazı faktörler bu rahatsızlığa yakalanma riskini artırır:
| Risk Faktörü | Açıklama |
|---|---|
| UV Işınları | Güneş ışığına uzun süre maruz kalan kişilerde daha sık görülür. |
| Açık Hava Çalışanları | Tarım işçileri, balıkçılar, inşaat işçileri gibi meslek gruplarında daha yaygındır. |
| Kuru Gözler | Gözyaşı üretiminin yetersiz olması pterjium gelişimini hızlandırabilir. |
| Çevresel Tahriş Ediciler | Toz, rüzgar, duman ve polen gibi unsurlar pterjium oluşumunu tetikleyebilir. |
| Sıcak İklim | Tropikal ve ekvatora yakın bölgelerde yaşayanlarda daha sık görülür. |
Pterjium Tedavi Edilebilir mi?
Pterjium her zaman tedavi gerektirmez. Ancak görmeyi etkiliyorsa veya şiddetli rahatsızlık veriyorsa, tedavi edilmelidir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
1. Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri
Eğer pterjium görme yetisini etkilemiyor ancak rahatsızlık veriyorsa, aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
Yapay gözyaşları (Göz damlaları) → Göz kuruluğunu önler, tahrişi azaltır.
Kortikosteroid içeren merhemler → Kızarıklık ve şişmeyi hafifletir.
Güneş gözlüğü kullanımı → UV ışınlarına maruz kalmayı önler ve ilerlemeyi durdurur.
Bu tedaviler pterjiumun ilerlemesini durdurabilir ancak tamamen ortadan kaldırmaz.
2. Pterjium Ameliyatı (Cerrahi Tedavi)
Eğer pterjium korneaya doğru büyüyorsa ve görmeyi tehdit ediyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir.
Pterjium ameliyatı ağrısızdır ve lokal anestezi altında yapılır.
Ortalama 30 dakika sürer ve hastanede yatış gerektirmez.
Göz içine amniyotik membran nakli yapılabilir → Tekrar büyümesini önlemek için uygulanır.
Ameliyat sonrası göz damlaları ve düzenli kontroller ile iyileşme süreci takip edilir.
Pterjium Kendiliğinden Geçer mi?
Bazı durumlarda pterjium büyümesini durdurabilir veya küçülebilir. Ancak, tamamen yok olması nadirdir. Erken teşhis ve koruyucu önlemler almak önemlidir.
Pterjiumdan Korunma Yöntemleri
Pterjium oluşumunu önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- UV korumalı güneş gözlüğü takın.
- Şapka kullanarak gözlerinizi gölgede tutun.
- Gözlerinizi nemli tutmak için yapay gözyaşı kullanın.
- Tozlu veya rüzgârlı ortamlarda koruyucu gözlük kullanın.
Pterjium Tedavi Edilebilir mi?
Pterjium, erken aşamada tedavi edilebilir ve ilerlemesi önlenebilir. Hafif vakalar damla ve merhemlerle kontrol altına alınabilir, ancak görmeyi tehdit eden durumlarda ameliyat gereklidir. Eğer gözünüzde bir büyüme fark ettiyseniz, kızarıklık, kaşıntı veya görme kaybı yaşıyorsanız, bir göz doktoruna başvurmanız önerilir.
Göz Sağlığınızı Koruyun, Erken Teşhis İçin Hemen Randevu Alın!
Pterjium belirtileri yaşıyorsanız, erken teşhis için bir göz muayenesi yaptırmanız önemlidir. Hemen bir göz doktoruna randevu alın ve göz sağlığınızı koruyun!
