Arpacık, gözdeki yağ bezlerinin enfekte olması sonucu ortaya çıkan küçük, ağrılı şişliklerdir. Genellikle göz kapağında, kirpiklerin yakınında görülür ve pek çok insanda zaman zaman karşılaşılan bir durumdur. Bu yazıda, arpacık nedir, neden çıkar, belirtileri nelerdir sorularını cevaplarken tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı bir rehber sunacağız!
Arpacık Nedir?
Arpacık (hordeolum), göz kapağındaki yağ bezlerinin tıkanması ve bu bezlerin enfekte olması sonucu ortaya çıkar. Arpacık, genellikle stafilokok bakterisi nedeniyle meydana gelir ve gözde şişlik, kızarıklık ve batma gibi belirtilerle kendini gösterir. İç arpacık ve dış arpacık olmak üzere iki türü vardır:
- İç Arpacık: Göz kapağının iç kısmında oluşur ve genellikle daha derin bir şişlik yapar.
-
Dış Arpacık: Göz kapağının dış kısmında oluşur ve genellikle daha yüzeysel bir şişlik yaratır.
Arpacık Belirtileri
Arpacık tipine bağlı olarak değişen belirtiler, gözde rahatsız edici etkilere neden olabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:
-
Gözde batma ve sulanma,
-
Gözde kızarıklık ve şişlik,
-
Ağrı ve hassasiyet,
-
Göz kapağının şişmesi,
-
Kirpiklerin etrafında sert bir şişlik.
Arpacık Neden Çıkar?
Yaygın görülen göz enfeksiyon hastalıklarından olan arpacığın en belirgin nedeni, gözdeki yağ bezlerinin tıkanmasıdır. Bu bezler, gözün nemli kalmasını sağlamak için yağ üretir. Eğer bu bezler tıkanırsa, bakteriler hızla çoğalabilir ve enfeksiyona yol açar. Arpacık oluşumunun başlıca sebepleri şunlardır:
-
Stafilokok Bakterisi: En yaygın enfeksiyon kaynağıdır.
-
Kirli ellerle gözün kaşınması,
-
Göz makyajı kullanımı ve göz temizliğine dikkat edilmemesi,
-
Alerjik reaksiyonlar,
-
Gözdeki meibomit (yağ bezlerinin iltihaplanması) gibi rahatsızlıklar.
Arpacık tanısı göz muayenesi ile konulur. Göz kapağındaki şişlik ve diğer belirtiler gözlemlenir ve arpacık olup olmadığı değerlendirir. Eğer şüpheli bir durum varsa, ek testler yapılabilir.
Arpacık Tedavi Yöntemleri
Arpacık tedavisinde çeşitli yöntemler mevcuttur. Tedaviye başlarken doğru yöntemlerin uygulanması çok önemlidir. Yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
-
Sıcak Kompres Uygulamak: En etkili yöntemlerden biridir. Sıcak bir bez ile göz kapağına 10-15 dakika kompres yaparak, tıkalı yağ bezlerinin açılmasına yardımcı olunabilir.
-
Antibiyotikler: Eğer enfeksiyon ilerlerse, antibiyotik tedavisi önerilebilir. Damla veya merhem formunda antibiyotikler kullanılabilir.
-
IPL Lazer Tedavisi: Ciddi vakalarda ve tekrarlayan arpacıklar için IPL Lazer Tedavisi kullanılabilir. Bu tedavi, gözdeki yağ bezlerinin düzgün çalışmasını sağlamak için faydalıdır.
-
Cerrahi Müdahale: Arpacık büyüdüğünde ve tedaviye yanıt alınamadığında cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale ile şişlik drenajı sağlanır.
Gözde Arpacık Görülmesi Halinde Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler
Yapılması Gerekenler:
-
Gözlerinizi temiz tutun, asla zorlamayın.
-
Sıcak kompres uygulayın.
-
Enfeksiyonu önlemek için makyaj yapmamaya özen gösterin.
Yapılmaması Gerekenler:
-
Arpacığı patlatmaya çalışmayın.
-
Gözünüzü ovuşturmayın.
-
Göz tedavisi için bilinçsizce ilaç kullanmayın.
Şalazyon Nedir?
Şalazyon, arpacığa benzer bir durumdur ancak daha farklı bir nedenden kaynaklanır. Şalazyon, göz kapağındaki yağ bezlerinin iltihaplanması sonucu oluşur ve genellikle daha büyük, ağrısız şişliklere yol açar. Şalazyon tedavisi için de sıcak kompres ve cerrahi müdahale gerekebilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Arpacık kendiliğinden geçer mi?
Genellikle 1-2 hafta içinde geçer, ancak tedavi edilmezse uzun sürebilir.
Arpacık bulaşıcı mıdır?
Evet, stafilokok bakterisi nedeniyle bulaşıcıdır. Ellerinizi yıkayarak, kişisel hijyeninize dikkat etmelisiniz.
Arpacık için bitkisel tedavi yöntemleri var mıdır?
Bazı bitkisel tedaviler önerilse de, tıbbi tedavi her zaman daha etkili olacaktır.
Arpacık tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmezse, enfeksiyon yayılabilir ve gözde daha büyük komplikasyonlara yol açabilir.
Arpacık tedavisinde lazer kullanılır mı?
Evet, IPL lazer tedavisi, özellikle kronik ve tekrarlayan arpacıklar için kullanılabilir.
Gözde şişlik ve kızarıklık dışında hangi belirtiler görülür?
Gözde batma, ağrı, sulanma gibi belirtiler de yaygındır.
Arpacık tekrarlayabilir mi?
Evet, sık sık arpacık yaşayan kişilerde tekrar edebilir.
Arpacık oluşumunu nasıl önleyebilirim?
Hijyen kurallarına dikkat etmek, göz makyajı kullanımı sonrası temizliğe özen göstermek ve stresten kaçınmak arpacık oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir.
